Ο ΦιλόΔΗΜΟΣ & οι ΔΗΜΟΙ ΘΥΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΩΝ

                                                                                                 του Γρηγόρη Εδιρνέλη*

Ο «ΦιλόΔημος» υπήρξε ένα ολοκληρωμένο και ευέλικτο χρηματοδοτικό πρόγραμμα ειδικά σχεδιασμένο για να καλύψει ζωτικές ανάγκες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η ανταπόκριση των Δήμων και των Περιφερειών είχε ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Ξεκίνησε με αρχικό προϋπολογισμό 500 εκατ. ευρώ και μέχρι σήμερα τα ποσά που ήταν διαθέσιμα για τους ΟΤΑ έχουν ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ. Με τον «ΦιλόΔημο» μπορούσαν για πρώτη φορά οι Δήμοι να καλύψουν βασικές ανάγκες σε υποδομές στον τομέα της ύδρευσης, της αποχέτευσης, της αγροτικής οδοποιίας, της αποκατάστασης των ΧΑΔΑ (δια τους οποίους η χώρα μας πληρώνει κάθε χρόνο δυσβάσταχτα πρόστιμα), υποδομές που είναι απολύτως κρίσιμες για την υγεία και την ποιότητα ζωής των πολιτών αλλά και για την αναπτυξιακή προοπτική των τοπικών κοινωνιών.

Επίσης, στον ΦιλόΔΗΜΟ εντάσσονταν έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές καθώς και όλα τα ώριμα σχέδια για την ανέγερση δημοτικών παιδικών σταθμών, (ώστε να προχωρήσει άμεσα η υλοποίησή τους και να καλυφθούν τα μεγάλα κενά που υπάρχουν σε επίπεδο υποδομών για τη φιλοξενία των παιδιών) ενώ ταυτόχρονα εντάσσονταν έργα για την επανάχρηση δημοτικών κτιρίων και την κατασκευή-ανέγερση νέων δημοτικών και σχολικών κτιρίων, ώστε οι Δήμοι να μπορέσουν να αξιοποιήσουν το κτηριακό απόθεμά τους για πολιτιστικούς και αναπτυξιακούς σκοπούς και να καλύψουν τις μεγάλες ανάγκες που υπάρχουν.

Tα Ειδικά Προγράμματα Ενίσχυσης Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης «ΦιλόΔημος Ι» και «ΦιλόΔημος ΙΙ» υπήρξαν αποτέλεσμα της συνεργασίας των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομίας και Ανάπτυξης. Το Πρόγραμμα «ΦιλόΔημος», το οποίο υλοποιείται (μέχρι αυτή την στιγμή) από το Υπουργείο Εσωτερικών, προβλέπει τη δανειοδότηση των ΟΤΑ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) μέσω του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤΠ&Δ) για τη χρηματοδότηση των έργων.  Τα δάνεια θα εξοφλούνται στη συνέχεια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων χωρίς να επιβαρύνουν τους Δήμους. (!!!)

Στο Δήμο Ωραιοκάστρου, το υπουργείο Εσωτερικών έχει εγκρίνει από το 2018 στο πρόγραμμα «Φιλόδημος, την ένταξη των έργων αποχέτευσης των οικισμών Μεσαίου και Φιλαδέλφειας». Το ποσό χρηματοδότησης ανέρχεται σε 4.730.229,13 ευρώ.  Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή των εσωτερικών δικτύων αποχέτευσης των οικισμών Μεσαίου και Νέας Φιλαδέλφειας καθώς και την κατασκευή εξωτερικού συλλεκτήριου αγωγού, ο οποίος θα συνδέεται με τον συλλεκτήρα των οικισμών Πενταλόφου και Νεοχωρούδας. Τα λύματα θα οδηγούνται στις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Θεσσαλονίκης.  

Επιπλέον και μία σειρά από άλλα έργα χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα ΦιλόΔΗΜΟΣ στο Δήμο Ωραιοκάστρου, όπως π.χ  η ύδρευση της Μυγδονίας που είναι ένα έργο 4 εκατ. ευρώ, η διαχείριση των όμβριων υδάτων σε όλο τον Δήμο Ωραιοκάστρου, έργο 3,1 εκατ. ευρώ, άλλα 12 εκατ. ευρώ που διατίθενται για νέα σχολεία, 3,1 εκατ. ευρώ για την αλλαγή αμυαντοσωλήνων στην Μυγδονία καθώς και 215.000 Ε για την τοποθέτηση εξοπλισμού και την αναβάθμιση παιδικών χαρών του Δήμου Ωραιοκάστρου».  Ίσως να υφίστανται κι άλλα έργα τα οποία μου διαφεύγουν και γι αυτό ζητώ συγνώμη από τους αναγνώστες.

Δυστυχώς όμως την 28-11-2019 κατά την εκλογοαπολογιστική συνέλευση  της ΚΕΔΕ ο νέος υπουργός Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκος έριξε μία βόμβα μεγατόνων προφανώς για λόγους πολιτικής χειραγώγησης της Τ.Α, τινάζοντας στον αέρα το δημοφιλές σε όλους αυτό πρόγραμμα, προκαλώντας ακόμη και την δυσφορία των γαλάζιων δημάρχων που έχουν δρομολογήσει έργα με βάση το πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ.

Τι ισχυρίστηκε λοιπόν ο κ. Θεοδωρικάκος; Ότι στο πρόγραμμα υπάρχει «μαύρη τρύπα»  1.1 δις. Ευρώ.  Συνεπώς, λεφτά δεν υπάρχουν, έργα δεν θα γίνουν είναι το συμπέρασμα και γι αυτό την ευθύνη (κατά τον κ. υπουργό) έχει η προηγούμενη κυβέρνηση.

Αν έμενε στην παραπάνω δήλωση ο κ. υπουργός ή αν διακήρυττε την πρόθεση του να βρεθούν χρήματα  θα μπορούσαμε να πούμε ότι επιχειρεί να λύσει το πρόβλημα χωρίς μικροκομματικές σκοπιμότητες.

Τα πράγματα όμως δεν είναι έτσι. Γιατί η χρηματοδότηση του ΦιλόΔημου  είναι ένα σύνθετο και ουδόλως στατικό ζήτημα αφού συνδέεται με την πορεία των έργων. Αυτό ακριβώς παρέλειψε σκόπιμα να αναφέρει ο υπουργός.

Μάλιστα προδόθηκε μόνος του από τις εξαγγελίες που ακολούθησαν την προαναφερόμενη βόμβα που έριξε.  Εξήγγειλε νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα έργων για την περίοδο 2020 – 2023 πράγμα που σημαίνει κατάργηση του ΦιλόΔημου και τη θέση του θα πάρει κάτι νέο, που πιθανότατα θα είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της παρούσας κυβέρνησης.

Και τι θα συμβεί με τα έργα που ήδη τρέχουν, πολλά από τα οποία στο Δήμο Ωραιοκάστρου που ανέφερα παραπάνω;

Αυτά θα επανεξεταστούν αφού βεβαίως περάσουν οι κ.κ Δήμαρχοι από το γραφείο του  υπουργού για να δηλώσουν  εκόντες – άκοντες (εκβιαζόμενοι) υποταγή στη νέα κυβέρνηση.

Πέρα όμως και από τα παραπάνω γεννάται το εύλογο ερώτημα, γιατί ο κ. υπουργός δεν αναφέρθηκε καθόλου στη σύνδεση των έργων αυτών με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων όπως γινόταν μέχρι τώρα με το ΦιλόΔημο; 

Γιατί προφανώς μέρος του κόστους των έργων θα κληθούν να το πληρώσουν οι Δήμοι δηλαδή οι πολίτες.

Κι αν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι τα περισσότερα έργα αφορούν υποδομές, περιβάλλον, διαχείριση απορριμμάτων, πολιτική προστασία, αντισεισμική θωράκιση, κ.λ.π. είναι πέρα για πέρα βέβαιο ότι με τους δήμους σε οικονομική ομηρία και τα έργα στο αέρα, η ατραπός για την εισβολή των ιδιωτών στα μεγάλα έργα των τοπικών κοινωνιών έχει ανοίξει διάπλατα.

*Ο Γρηγόρης Εδιρνέλης είναι δικηγόρος, δημοτικός σύμβουλος Ωραιοκάστρου και επικεφαλής της ΔΚΠΩ  ΑΛΛΗΕΛΓΓΥΗ ΑΝΑΤΡΟΠΗ